یازار: مایکل نیگلر
اؤز یئرلی زوراکیلیق‌سیز تجروبه‌لرینیزدن ایستیفاده ائدرکن داها گوونلی و داها اُتکیلی زوراکیلیق‌سیزلیقدان ایستیفاده ائتمه‌یینیزه یاردیم ائده‌جک آلتی یؤنرگه وار. اونوتمایین کی، بو یؤنرگه‌لر ایکی اساس نؤقطه‌‌‌دن گلیر:
بیز باشقالارینا قارشی دئییلیک، ساده‌جه اونلارین ائتدیکلرینه قارشیییق.
اورتیم سورجینده آلتلر سون اوروندور؛ سوندا زوراکیلیقدان یاخشی بیر شئی چیخماز.
۱– اؤزونوز ده داخیل اولماقلا هر کسه حؤرمت ائدین
باشقالارینا نه قدر چوخ حؤرمت ائتسک، اونلاری ديیشمه‌یه بیر او قدر ائتکیلی شکیلده ایناندیرا بیلریک. هئچ واخت تحقیر ائتمکدن آلت کیمی ایستیفاده ائتمه‌یین و باشقالاری‌نین آلچالدیلماسینی قبول ائتمه‌یین، چونکی بو، هر کسین آلچالدیلماسینا سبب اولور. اونوتمایین کی، ایجازه‌نیز اولمادان هئچ کیم سیزی آشاغیلایا بیلمز.
زوراکیلیق‌سیزلیقدا اوغور موناسیبتلری یاخشیلاشدیرماقدیر، زوراکیلیغین هئچ واخت الده ائده بیلمه‌یه‌جیی بیر شئیدیر بو. شدتلی زوراکیلیق قارشیسیندا بئله، گاندی دئییردی کی، گوناهی ائدن شخصه دئییل، گوناها نیفرت ائتمک اولار. ۱۹۴۲-جی ایلده هیندیستان بریتانییانین ایشغالی آلتیندا اولاندا و ژاپون طرفیندن هیندیستانا هوجومو تهلوکه‌‌‌سی یاراناندا او، هم وطنلرینه دئییردی: اگر بیز آزاد اؤلکه اولسایدیق، ژاپونلارین اؤلکه‌یه گیرمه‌سی‌نین قارشیسینی زوراکیلیق‌سیز تدبیرلرله آلا بیلردیک. ایندی ده ژاپونلار ساحله آیاق باسان آندان زوراکیلیق‌سیز دیرنیش باشلایا بیلر.
زوراکیلیق‌سیزلیغین طرفدارلاری ژاپونلارا هئچ بیر یاردیم، حتی سو وئرمکدن ایمتینا ائتدیلر. چونکی اؤلکه‌سینی تالان ائتمه‌یه گلنلره یاردیم ائتمک اونلارین وظیفه‌‌‌سی دئییلدی. آنجاق بیر ژاپون یولونو آزیب سوسوزلوقدان اؤلسیدی و اینسان کیمی یاردیم ایستسیدی، هئچ کیمی اؤزونه دوشمن گؤرمه‌ین، زوراکیلیق ائتمه‌ین بیر ساوونوجو سوسوزلارا سو وئرردی. آنجاق فرض ائدک کی، ژاپون دیرنیشچیلری اونلارا سو وئرمه‌یه مجبور ائدیبلرسه؛ بو حالدا ذیرنیش گؤسترنلر دیرنیش زامانی اؤلمه‌لی ایدیلر.
۲– هر زامان یاپیجی آلترناتیولری نظردن کئچیرین
پراکتیکی فعالیت هر آن ساده سمبلیزمدن داها گوجلودور، اؤزللیکله ده اوخوللار تیکمک، کیچیک صنایع ساحه‌‌‌لری یاراتماق، اکینچیلیک و تعاونیلر و یئرلی بانکلار یاراتماق کیمی یاپیجی آلترناتیولر یاراندیغی زامان. باکمینستر فولرین دئدیگی کیمی: مؤوجود گئرچکلیکله موباریزه آپارماقلا هئچ واخت بیر شئیی دییشه بیلمزسینیز. نییسه ديیشمک اوچون مؤوجود مودئلین اکسیلدیگینی گؤسترن یئنی مودئل یارادین.
گاندی هیندلیلرین اؤز توپلوملاری اوچون مسوولیت داشیمالاری اوچون ۱۸ پروژه‌نین تشبوث کاری اولدو و بو تدبیرلر بریتانییا حاکیميتینی “قووماغی” آسانلاشدیردی و اؤز دموکراسی‌سی اوچون زمین یاراتدی. یاپیجی فعالیتین بیر چوخ فایداسی وار:
بو، فردلره اؤز مال و خیدمتلرینی یاراتماقلا خاریجی رژیمدن آسیلیلیقدان قورتولماغا ایمکان وئریر. اساس احتیاجلار اوچون اونلاردان آسیلی اولدوغونوز حالدا ظالیملاردان قورتولا بیلمزسینیز. سیز پوزونتولارا ساده‌جه رئاکسییا وئرمیرسینیز، هم ده مسوولیت داشیییرسینیز. آکتیو اولماق پاسسیولیک، قورخو و چاره‌سیزلیگه قالیب گلمه‌یه یاردیم ائدیر.
بو، بیرباشا دیرنیشه تؤوصیه ائدیلمه‌دیکده حرکتین داوام ائتدیریلمه‌سینه ایمکان وئریر.
آراشدیرمالار گؤستریب کی، بیرلیکده ایشله‌مک اینسانلاری بیر‌لشدیرمه‌یین ان ائتکیلی یولودور. او، توپلومو قورور و امین ائدیر کی، سیزین حرکاتینیز توپلومسال نیظام اوچون تهلوکه دئییل.
ان اؤنملیسی بو کی، ظالیم رئژیم ییخیلاندا لازیم اولاجاق یاپیلار یارادیر. بیر چوخ عصیانلار منفور رئژیمی دئویرمه‌یه مووفق اولدو، لاکین بوشلوغو یئنی ظالیملار دولدوردو.
یاخشی بیر قایدا بودور: مومکون قدر یاپیجی اولون و لازیم اولان یئرده مانع اولون.
۳– اوزون واده‌یه دقت یئتیرین
زوراکیلیق‌سیز حرکتلر هر زامان موثبت سونوجلار وئریر، بعضاً گؤزله‌دیگیمیزدن ده چوخدور. چین ۱۹۵۰-جی ایللرده شدتلی آجلیقدان اذيت چکنده آمریکا باریشیق جمعيتی، جمهورباشقانی آیزنهاوردن چینه علاوه ارزاق گؤندرمه‌سینی خواهش ائتمک اوچون یاردیم کامپانییاسینا باشلادی. بو کامپانییادا ۳۵ مینه یاخین آمریکالی ایشتیراک ائدیب. بیزیم جمهورباشقانینا مئساژیمیز عیسی مسیحین ساده آیه‌سی ایدی: دوشمنینیز آجدیرسا، اونا ارزاق وئرین. گؤرونوردو کی، بو کامپانییایا هئچ بیر تپکی یوخدور. آنجاق ۲۵ ایل سونرا اؤیرندیک کی، کره ساواشی زامانی چین تورپاقلاریندا هدفلرین بومبالانماسی تکلیفی‌نین قارشیسینی آلمیشیق! آیزنهاور بیرلشمیش قرارگاه رئیسلری‌نین اساس ایجلاسیندا اعلان ائتدی: جنابلار ۳۵ مین آمریکالی بیزدن چینلیلری یئدیزدیرمیی خواهش ائدیر، ایندی اونلاری بومبالاماق واختی دئییل.
زوراکیلیق بعضاً بللی ديیشیکلییه سبب اولدوغو معناسیندا “ایشله‌ییر”، آنجاق اوزون مدت ایچینده داها چوخ بدبختلیگه و نیظامسیزلیغا گتیریب چیخاریر. بیز حرکتلریمیزین سونوجلارینا نظارت ائده بیلمیریک، آنجاق ایستیفاده ائتدیگیمیز اوصوللاری، ائله‌جه ده دویغولاریمیزی و روحی وضعيتلریمیزی ایداره ائده بیلریک. بورادا فایدالی بیر فرمول وار: زوراکیلیق بعضاً “ایشله‌ییر”، آنجاق هئچ واخت ایشلمیر (مثلا، دوروملارین و یا موناسیبتلرین یاخشیلاشدیریلماسیندا). زوراکیلیقسیزلیق بعضاً “ایشله‌ییر” و هر زامان ایشله‌ییر.
آیدین مقصدلرینیز اولسون. اساس ایلکه‌لره (مثلا، اینسان لیاقتینه) صادق قالین و ایلکه‌لر حاقیندا آیدین اولون، لاکین تاکتیکی ديیشدیرمه‌یه و یا باشقا هر هانسی بیر شئیده یاردیما گئتمه‌یه حاضر اولون. اونوتمایین، سیز گوج موباریزه‌سینده دئییلسینیز (باخمایاراق کی، رقیبینیز بئله دوشونه بیلر)؛ سیز عدالت و اینسان لیاقتی اوغروندا موباریزه آپاریرسینیز. زوراکیلیقسیزلیق ایله، سیز بوتون دؤیوشلرده مغلوب اولا بیلرسینیز، آنجاق یئنه ده ساواشدا قالیب گلمک اوچون موباریزه آپارین!
۴– قازان-قازان حل یوللارینی آختارین
سیز “قازانماق” یئرینه موناسیبتلری قورماغا چالیشیرسینیز. دؤیوشده بیز حیس ائده بیلریک کی، بیر طرفین قالیب گلمه‌سی اوچون باشقا طرف اودوزمالیدیر، بو دوغرو دئییل. بیز قازانماق و یا باشقالاریندان اوستون اولماق ایستمیریک؛ بیز اؤیرنمه‌یه و هر شئیی داها یاخشی ائتمه‌یه چالیشیریق.
مارتین لوتر کینگین «آزادلیغا آددیملار، مونتگمری حکایه‌‌سی» کیتابیندا آلاباما ایالتی‌نین مونتگمری شهرینده عرقی آیری سئچکیلیک قانونلاری ایله باغلی گرگین موذاکیره‌لرله باغلی ماراقلی موشاهیده‌لره مالیکدیر. آفریقا اصیللی آمریکا وطنداشلاری‌نین عرقی آیری سئچکیلیک قانونلاری‌نین لغوی ایله باغلی طلبلری‌نین قبولونا مانع اولان شهر اتوبوس شرکتی‌نین وکیلی اعتراضی‌نین اصل سببینی آچیقلاییب: قارالارین بو ایستکلرینی قبول ائتسک، اونلار آغلار اوزرینده قلبه‌لری ایله فخر ائده‌جکلر؛ بیز ایسه بونا ایمکان وئرمه‌یه‌جییک”.
بونو درک ائدن لوتر کینگ حرکات ایشتیراکچیلارینا اؤیونمکدن و قورور دویماقدان چکینمیی تؤوصیه ائده‌رک، اونلارا خاطیرلادیب: “زوراکیلیقسیزلیق یولو ایله بیز “قالیب پسیکولوژی” وسوسه‌سیندن قاچمالییق. “قالیب پسیکولوژی” وسوسه‌سی من سیزه قارشی دوشونجه‌سینه عایددیر. لاکین زوراکی اولمایان اینسان حیاتی هر کسین اینکیشاف ائده بیله‌جیی سئوگی دولو توپلوما دوغرو عومومی تکامول کیمی گؤرور. قلبه‌لرله اؤیونمک زحمتله قازانیلمیش قازانجلاری حقیقتاً سیله بیلر.
۵-گوجدن احتیاطلا ایستیفاده ائدین
بیز، اؤزللیکله ده باتیدا گوجون “سلاحین لوله‌سیندن چیخدیغینا” اینانماغا اؤیرشمیشیک. دوغرودان دا، هده-قورخو و زوراکیلیقدان یارانان بیر نؤوع گوج وار، آمّا اونا تابع اولماساق، گوجسوز قالاجاغیق.
حقیقتدن گلن باشقا بیر گوج ده وار. دئیک کی، سیز حاقسیزلیغی آرادان قالدیرماق اوچون موراجعت ائتمیسینیز. اولا بیلسین کی، سیز نزاکتلی، لاکین قطعی اعتراض حرکتلری ایله حیسلرینیزی گؤسترمیسینیز، آما قارشی طرف جاواب وئرمیر. بئله‌لیکله، گاندی‌نین دئدیگی کیمی، “یالنیز باشلا دانیشماق دئییل، هم ده اورگی حرکت ائتدیرمک لازیمدیر”. بیز عدالتسیز سیستمین آجی و عذابینی چکرک عدالتسیزلیگی ایفشا ائده بیلریک. بو، بیزه ساتیاگراها و یا “حقیقت گوجو”نو سفربر ائتمه‌یه ایمکان وئریر. احتیاج آنلاریندا، حیاتیمیزی ریسکه آتاراق بونو ائتمه‌لی اولا بیلریک، بونا گؤره ده مقصدلریمیز حاقیندا چوخ آیدین اولماق داها یاخشیدیر. بونو دقتله قاباغا گؤتورون.
اؤز تاریخیمیز و تجروبمیز گؤستردی کی، هئچ بیر مجبوریت اولمادان رقیبین گؤزونو آچماق ایسته‌ین بو ایناندیرما نؤعو حتی آجی دوشمنچیلیکلری ده اریتمه‌یه قادیردیر. بونونلا بئله، ائله واختلار اولور کی، بیز مجبوریتین هانسیسا فورماسیندان ایستیفاده ائتمه‌لی‌ییک. مثلا، دیکتاتور ایستعفا وئرمکدن ایمتینا ائتدیکده، دیکتاتورون حاکیميتدن سوایستیفاده ائتمه‌سی سونوجوندا باش وئرن بؤیوک اینسان ایضطیرابلارینا سون قویماق اوچون درحال حرکته کئچمه‌لی‌ییک. بونونلا بئله، بونو دوزگون ائتمک اوچون استراتژی دوشونجه و دقتلیزوراکیلیق‌سیزلیق اوچون قایغی طلب اولونور. آما زامان طلب ائتدیکده، اذيت وئرمک یئرینه صبر و ایناندیرما گوجوندن ایستیفاده ائدیریک. ایناندیرماقلا ائدیلن ديیشیکلیکلر قالیجیدیر: ایناندیریلان اینانجیندا قالیر، تضییقه معروض قالان ایسه ساده‌جه اولاراق قیصاص آلماق اوچون فورصت گؤزله‌ییر.
۶– میراثیمیزی قورویون
بوشلوقلاردا زوراکیلیغین باش وئرمه‌مه‌سینه احتیاج یوخدور. همیشه خاطیرلایین کی، زوراکیلیق‌سیزلیقدان جسارتله، قطعیتله و آیدین استراتزی ایله ایستیفاده ائتسه‌نیز، اوغور قازانما احتیمالینیز داها یوکسکدیر: قالیب گلمک و یا ایتیرمک، گله‌جه‌ییمیزین آسیلی اولدوغو اینسان موناسیبتلری‌نین بؤیوک دییشیمینده اؤز رولونوزو اوینایاجاقسینیز.
بو آلتی ایلکه بوتون حیاتین بیر-بیری ایله باغلانتیلی بیر بوتؤو اولدوغونا و حقیقی احتیاجلاریمیزی درک ائتدیگیمیز زامان هئچ کیمله رقابت آپارمایاجاغیمیزا اینامینا اساسلانیر. مارتین لوتر کینگین دئدیگی کیمی: “سیز اولماسی گرکن کیمی اولمایانا قدر من هئچ واخت اولمام گرکن کیمی اولا بیلمه‌رم و من اولمام گرکن کیمی اولمایانا قدر سیز هئچ واخت اولماسی گرکن کیمی اولمایاجاقسینیز.”
تگلر: ایران، زوراکیلیقسیزلیق، گاندی، مارتین لوتر کینگ
Leave a comment